|
2005'in yaz aylarında ziyaret ettiğim köyde bir düğün evine misafir oluyorum. Burada köyün yaşlılarını topluca buluyorum. Kendimi tanıtıp geliş gayemi topluluğa söyledikten sonra oradakilerden Yusuf AYDIN: “Türkmen aşiretine mensubuz. Nevşehir'in Kozaklı ilçesinin Çalış köyünden buralara göçetmişiz.” diyerek söze giriş yapıyor.
Fahri SÖNMEZ de: “bundan 180 yıl önce oralardan buraya göç etmişiz.” diye eklemede bulunuyor.
Yusuf ADIN, devam ediyor:“Haymana'nın Çalış beldesiyle birlikte gelmişiz. Biz onlardan ayrılıp buraya yerleşmişiz. İlkin gelenler Aydınlı, Bayraktar, Haktanır, Kadıoğlu ve Yahyapaşa aileleri olmuş. Şimdi hala Totak adını verdiğimiz eski bir çeşmenin yanına ilkin yerleşilmiş. Köyün adı da buradan gelmektedir. Köye sonraları İran'dan ve Bala'nın Gezirenli köyü ile Çankırı'dan gelip yerleşenler de olmuş.”
Bu bilgileri alıp çaylarını içtikten sonra muhtarlarını evinde ziyaret ediyorum. Muhtar Arslan AYDIN'dan köyün sorunlarını soruyorum. Muhtar; “Su şebekemiz çok eski. Her taraftan patlak veriyor. Köy içi yolları da gördünüz, çok kötü. Elektrik direklerimiz de eski ve bir kısmı çürümüş.” diyerek sorunlarını özetliyor.
Ankara'da ikamet eden bu köyün yetiştirdiği değerli insan Tabur AYDIN hocamla Haymana'yı ziyaretinde görüşüyor ve kendisinden Durupınar hakkında önemli bilgiler ediniyorum.
Tabur AYDIN, 1927'de Totak'ta doğmuş. Annesinin köyü Çalış'ta ilkokulu okumuş ve Hasanoğlan Köy Enstitüsü'nden mezun olduktan sonra 1950 yılında ilçemizin Erif(Sarıdeğirmen) köyüne öğretmen olarak atanmış. Durupınar'dan ilk okuyan, öğretmen olan, yedeksubay olan kendisi. Kendi ifadesiyle; “Son görev yerim Karacaören'deki 13 yıllık çalışmamdan ve aziz vatanıma ve milletime 31 yıl hizmet ettikten sonra 1982'de emekli oldum.” diyor. Emekli olunca da boş durmamış, çeşitli dergi ve gazetelere şiir ve yazılar yazmış. “Anadolu'dan Doğan Güneş” adıyla da bir kitap kaleme almış. Kitabını ve Durupınar ile ilgili hazırladığı notları bana takdim ediyor. Tabur AYDIN'ın verdiği notlarda:
“1800-1820'li yıllarda Nevşehir'in Avanos ilçesinin Sarılar köyünden buraya göçettik.Geldiğimiz yerde hala Topaklı ismiyle bir köy mevcuttur. Ayrıca Anadolu'yu 1071'de fetheden komutanlardan birinin adı da Tutak Bey'dir. Köyümüzün ilk adı Totak'ın buralardan gelme ihtimali vardır. Totak adı 1963'te değiştirilerek Durupınar olmuştur. Nevşehir Avanos'ta Çalış adıyla bir köy var olup Çalış kasabamız halkı da oradan gelmiştir. Bizim dedelerimizden İsmail, kardeşleri Süleyman Hızır ve Kara İmam gelerek Totak köyüne yerleşmişlerdir. Dedemiz İsmail, Aydın ilinde tahsildarlık yaptığı için kendisine Aydınlı İsmail denilmiş, bizim soyadımız AYDIN da buradan gelmiştir.” bilgileri yazılı.
Köydeki Kabileler: Aydınlılar, İskoğlar, Sönmezler, Çimenler, Hacı Sülülüler, Kabıkçılar, Arnavutlar, Özkullar, Erkullar-Erkanlar, Çalışlılar, Bağcılar, Dağlılar'dır.
Coğrafi Konumu: Ankara'ya 75 km, Haymana'ya 30 km mesafededir. Batısı tamamen kayalık olan bir dağın eteğinde kurulmuştur. Güneyinde Güzelcekale, kuzeyinde Çalış kasabası ve doğusunda Karacaören köyleri bulunmaktadır. Köyün ortasından küçük bir çay geçmektedir.
Sit alanı kabul edilmiş höyükleri, mağara ve kaleleri var.
Yunan askerleri köye girmemiş. Sırtını dayadığı tepede Türk ve Yunan kuvvetleri arasında şiddetli çatışmalar meydana gelmiş. Tabur AYDIN, o zaman yaşananları şu sözlerle anlatıyor: “Yunan askerleri bu dağın tepesinde mevzilenmek için büyük taşlarla istihkamlar yapmış. Bizler çocukluğumuzda gider oralarda şarjör, boş ve dolu kapçıklar toplardık. Ayrıca patlayıcı maddelerde bırakmıştı düşman oraya. Bunlardan bir kişi parçalanmış ve diğeri de kolunu kaybederek Çolak Mustafa olmuştur. Rahmetli annem Çalışlı'ydı. Gördüklerini bana şöyle anlatmıştı; kiminin bacağı, kiminin kolu kopmuş, aç çıplak yaralıların köye geldiklerini, feryatlarına can yürek dayanılmazdı, derdi. Bu hazin duruma çareler arayan M.Kemal, İsmet Paşa ve Fevzi Çakmak, köyden Hacı Mevlüt Ağa'nın odasında misafir edilmişler ve orada köylülere düşmanı yurttan atacaklarını anlatmışlar, onlara moral vermişlerdir. Şimdi o oda restore edilerek Atatürk evi olarak yaşatılmakta ve korunmaktadır.”
Ulaşım: Cuma ve Pazar günleri hariç Ankara'ya her gün otobüs seferleri var. Cuma günleri de Haymana'ya bu otobüs gidip gelmektedir. Otobüslerin durak yeri Ulus İtfaiye Meydanı'dır.
Köyün Ekonomik Durumu: Haymana köylerinin genelinde dışarıya olan göç bu köyümüzde de önemli ölçüde kendini göstermektedir. 1950'li yıllarda 150 hane ve 800'ü aşkın olan köy nüfusu şimdilerde 80 hane ve 600 nüfusa gerilemiş durumda. Bu göçün temelinde ekonomik nedenler yatmaktadır. Durupınarlılar'ın göç ederken tercih ettikleri yerler çoğunlukla yurtdışı, Ankara, Polatlı ve Haymana merkezidir. Köyden 300 hane kadar Ankara'da oturan aile var. Ankara'dakilerin geneli memur. Tabur AYDIN, bu göç karşısındaki üzüntülerini şu cümlelerle ifade ediyor: “Köyün merasında beş yüzerlik on tane koyun sürüsü vardı, dağımız, ovamızda koyun kuzu meleşirdi. Bunlar o zaman için büyük servetti. Şimdi duyduğuma göre iki yarım sürü kalmış. Arazi de artan nüfusa yetmemiş ve göç olmuş. Eskiden herkesin bağı bahçesi vardı. Bunlar şimdi dağ olmuş.”
Köydekilerin geçim kaynağı tarım ve hayvancılık.
Köyde günümüzde 1 un fabrikası, 2 bakkal, 1 kahvehane, 1 demir doğrama atölyesi, 1 petrol ofisi bayii ve ebesi olmayan 1 sağlıkevi var.
Yine Haymanamızın karekteristik bir özelliği olan evlerin bitişiğindeki küçük çaplı meyve ve sebze bahçelerine burada da çokça rastlamak mümkün.
Eğitim ve Öğretim Durumu: Köye ilkokul 1949 yılında açılmış. Bu okulun ilk öğretmeni Ömer YÜCE'dir.
Okulları açık. 1 öğretmenleri ve 23 öğrencileri var. II.kademe öğrencileri ise Çalış İÖO'na taşınıyor.
Köyden Yetişenler: Doç.Dr.Ahmet AYDIN(Sakarya Ü.,emekli), Tabur AYDIN(Emekli Öğretmen), Abdurrahman ÖZKUL(Emekli Müftü), Bayram AYDIN(Diş Hekimi), Şinasi AYDIN (MEB Bakanlık Başmüfettişi), Filiz (AYDIN)YAZAR(Öğretmen), Seyfettin AYDIN(Öğretmen), Milli(Hilmi) (çevrede çokça tanınıp bilinen bir kırık çıkıkçı).
|
